Cumhuriyet Hafta Sonu/13 Aralık 2008
Bob Dylan, hakkında filmler yapılan, kitaplar, tezler yazılan dev bir müzisyen... Kendisinden sonra gelen kuşakları derinden etkileyen bir ozan... İçinde yaşadığı dünyaya ilişkin gözlemlerini şarkılarına ve resimlerine yansıtan bir sanatçı...Yönetenleri rahatsız edip yönetilenlere yol gösteren bir toplumsal eleştirmen...Yaklaşık 50 yıllık kariyerinde birçok albüm yaptı Dylan. Folk, country, blues, gospel, rock’n roll, caz, swing gibi farklı müzik türlerinde unutulmaz şarkıları hayatımıza soktu.
Her yeni albümü çıktığında, dünya çapında milyonlarca insanı heyecanlandırdı. Bugünlerde aynı heyecanı, Sony BMG’nin yayımladığı “Tell Tale Signs” adlı albümle bir kez daha yaşıyoruz.
Sadık Dylan hayranları ve müzik tutkunları için mücevher değerinde bir albüm bu. Çünkü Dylan'ın daha önce hiç yayımlanmamış 27 adet stüdyo demosu ve canlı kaydı bu albümde toplanmış. 1989-2006 yılları arasındaki kayıtları bir araya getiren “Tell Tale Signs”, Dylan’ın bootleg serisinin sekizincisi.
Bob Dylan’ın kariyerinde çok önemli yer tutan “Time Ouf of Mind”, “Oh Mercy” ve “Modern Times” albümlerindeki şarkıların alternatif kayıtlarını dinlemek, gerçekten büyük zevk. Hem aynı şarkının farklı yorumlarını dinleme olanağı veriyor; hem de bir müzisyenin performansının nasıl çeşitlenebileceğini gösteriyor.
DYLAN HAKKINDA ÖZEL KİTAPÇIKİki CD’den oluşan albümü cazip kılan bir özellik daha var. Yazar Larry “Ratso” Sloman’ın Dylan hakkında kaleme aldığı notlar, özel fotoğraflarla birlikte 60 sayfalık bir kitapçık olarak basılmış. Albümü aldığınızda bu kitapçık da içinden çıkıyor.
Sloman, kitapçıktaki yazısına, 60’lı yıllarda Dylan albümlerinin yaptığı etkiden söz ederek başlıyor. New York’un Queens bölgesinde yaşayan bir gençten, İngiltere’nin kırsal alanında yaşayan bir Beatle’a kadar (John Lennon olsa gerek), bütün Dylan hayranlarının sadece müziği dinlemekle kalmayıp, albümleri ders gibi çalıştığını anlatıyor.
Pop kültürünün gelip geçiciliğine kapılan 2000’lerin gençliğinden ne kadar farklı değil mi? Peki, Dylan'ın özelliği neydi? Yanıtı Bruce Springsteen'den alalım: “Elvis’in bedenleri özgürleştirmesi gibi, Bob Dylan da akılları özgürleştirdi. Müziğin doğası gereği fiziksel hareketle ilgili olmasının, anti-entelektüel olması anlamına gelmediğini o gösterdi.”
Dylan albümlerinin büyük ilgi görmesinin önemli bir nedeni, her zaman bir şair duyarlılığıyla yazdığı şarkı sözleridir. Bu nedenle, şair mi, yoksa şarkı yazarı mı olduğu tartışılmıştır yıllarca. Hatta, bazıları tepki gösterse de, söz sanatındaki ustalığı nedeniyle Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday bile gösterilmiştir.
FARKLI DÜZENLEMELER, CANLI KAYITLARYeni albümde neler olduğuna gelince... Şarkıların hepsini saymak olanaklı değil ama öne çıkanlara ilişkin bazı bilgiler verilebilir. Birinci CD, “Love And Theft”ten “Mississipi”nin akustik versiyonu ile başlıyor. Aynı şarkının bir başka yorumu, ikinci CD’nin de açılışını yapıyor. İkisi arasındaki fark, sadece şarkının çalınış hızında değil, Dylan’ın sesinde de gizli.
Bu farkı hissedebileceğiniz bir diğer şarkı, her iki albümde de yer alan “Dignity”. İlk albümde şarkının piyano eşliğinde gospel tarzı bir demosu yer alırken, ikinci albümde rock’n roll tarzında çalınmış.
Daha önce hiç duymadığımız bir versiyonuyla “Modern Times”dan “Someday Baby”, Dylan’ın bir süre önce internet sitesinde yayımladığı “Dreamin’ of You”, dikkat çekenler arasında. Ayrıca, Dylan’ın bir film için yazdığı ama hiç kullanılmayan “Can’t Escape From You” ve “Red River Shore”u da saymak gerek.
Benim takıldığım şarkı ise yine "Series of Dreams" oldu. ”Düşünüyorum bir rüyalar silsilesi/ Zamanın ve hareketin yavaşlayıp gittiği.../Hiçbir yönden çıkış yok/ Gözle görülemeyen o tek çıkış hariç...” dediği için herhalde... Şarkının güçlü ritmi ve Bob Dylan’ın sesi de etkileyici tabii; ama sözleri öyle çarpıcı ki, Dylan’ın şairliği öne geçti yine...
Daha önce bootleg serisinin 1-3 numaralı albümünde başka bir yorumla yer alan şarkının sözlerinde bu defa bazı değişiklikler var. Bob Dylan'ın sözleri ruh haline göre değiştirmesi de ayrıca ilginç bir konu...
Dylan hayranları bu albümü zaten kaçırmayacaktır, ama ben “Tell Tale Signs”ı, müzikle ilgilenen herkese öneriyorum. Çünkü müzik dünyasının en ilham verici isimlerinden Dylan'ın yaratıcılığının ayrıntıları bootleg albümlerde.
