Günümüzde ana akımın dışında kalan, yayınladıkları deneysel müziklerle “kendin yap” (DIY) felsefesini başarıyla bütünleştiren plak şirketleri var. Ben gerek radyo programlarımı hazırlarken gerekse günlük yaşantımı sürdürürken bu plak şirketlerinden yayınlanan müziklerden esinleniyorum. Söz konusu saygın etiketleri hayata geçiren bağımsız plak şirketleri arasından bana göre bugün en ufuk açıcı olanlardan söz ettim bu yazıda.
PROJECT MOONCIRCLE
http://projectmooncircle.com
2002’de Berlin’de kurulan Project Mooncircle, elektronik ve organik müzik arasında bağlantı kurmaya odaklanan bir plak şirketi. Kendisi de bir DJ olan Gordon Gieseking’in 18 yaşından beri gerçekleştirmeye çalıştığı bir hayalin ürünü bu oluşum. Ortağı Malte Tarnow ile birlikte oluşturdukları katalog sayesinde günümüzün en heyecan verici etiketlerinden biri olmayı hak ediyor. Dinamo FM’deki radyo programlarımda sık sık yer verdiğim submerse, Rain Dog, kidkanevil, Deft, Robot Koch, Daisuke Tanabe, memotone, soosh, Groeni, Monsoonsiren, Blossom, Sina., IIIII (Five Eyes) ve Olof Melander’ın da aralarında olduğu çok yetenekli prodüktör ve müzisyenlerin albümleri Project Mooncircle’dan çıkıyor. Berlin ve Londra’nın yanı sıra, Japonya, Hindistan, Ukrayna gibi Batı’da fazla dikkat edilmeyen bölgelerde kalan bilinmeyen sesleri bulup çıkarma konusunda gelişmiş bir becerileri var.
Project Mooncircle ana şemsiye olmakla birlikte iki yan şirketi de bünyesinde bulunduruyor. 2009’da dub-techno türünde uzmanlaşan Project Squared faaliyete geçti. Asusu, Furesshu, AnD, L-OW, Tom Diccio, Kowton ve Shifted’ın müzikleri de bu etiket altında yayınlanıyor. http://www.projectsquared.net/
2010’da kurulan diğer yan şirket Finest Ego ise, enstrümantal glitch ve bunun türevlerini bulup dinleyiciyle buluşturuyor. Ayrıca dünyanın her yerinden prodüktörleri bir araya getiren ve sürekli yenilenen bir blog olarak da hizmet veriyor. Isaac Aesili, Lapalux, Om Unit, Monky, Pixelord gibi prodüktörlerin çalışmalarının yer aldığı derlemeleri Finest Ego sayesinde keşfediyorum. http://www.finestego.com/
http://blackesteverblack.com
Fact Magazine’in editörü Kiran Sande’nin kurduğu Blackest Ever Black ile tanışmam 2010’da oldu. İtiraf etmeliyim ki, Londra’da kurulan ama şu anda merkezini Berlin’e taşıyan bu plak şirketi, dikkatimi ilk olarak adıyla çekti. Siyahın müzikteki karşılığına yakın olduğum için, yakından izlersem beni ilgilendirebilecek seslere çıkacak bir yola açılacağını tahmin etmiştim. Yanılmadım. Blackest Ever Black’in mükemmel kataloğu beni Raime, Tropic of Cancer, Dalhous, Cut Hands, Regis, Black Rain, Lustmord, Vatican Shadow, Dickon Hinchliffe, Alexander Lewis, Barnett + Coloccia ile buluşturdu. Darkwave, endüstriyel tekno, Dark ambient, doom, goth, deneysel post-punk gibi müziğin en karanlık soundlarını sevenlerin bu bağımsız plak şirketinin kataloğuna mutlaka göz atmalarını öneririm. (Hatta dilerseniz, özel olarak bu etiketi ele aldığım radyo programımı da dinleyebilirsiniz. http://www.veganlogic.net/2014/01/vegan-logic-liii-blackest-ever-black.html)
Blackest Ever Black etiketi altında temel olarak yeni çalışmalar yayınlanıyor ama kimi zaman Gareth Williams ve Mary Currie’den “Flaming Tunes”, Officer!’dan “Life At The Water’s Edge” ve “Dead Unique”, Weekend’den “The ’81 Demos” gibi daha önce plak olarak basılmamış ya da hiç yayınlanmamış albümler de dinleyiciye sunuluyor. BEB albümlerinin fiziksel kopyalarını doğrudan kendi internet mağazalarından alabileceğiniz gibi, dijital kopyaları bandcamp sayfalarından edinebilirsiniz. http://blackesteverblack.bandcamp.com/
Blackest Ever Black çatısı altında faaliyet gösteren üç etiket daha var: A14, Confessions 7’’ serisi ve kaset formatında yayın yapan Krokodilo Tapes. “Original street techno ve breakbeat” üzerinde yoğunlaşacağı duyurulan A14’dan ilk olarak aralık ayında Parisli müzisyen Tomas More’un “In Advance of the Broken Arm” adlı single’ı yayınlandı.
DARK ENTRIES
http://www.darkentriesrecords.com
Josh Cheon’u tanır mısınız? Müzik arşivine meraklıysanız muhtemelen tanıyorsunuzdur ama özellikle karanlık synthesizer sounduna tutkunsanız muhtemelen o sizin kahramanlarınızdan biridir. Dark Entries’in öyküsü, Amerikalı DJ ve radyo programcısı Josh Cheon’un 2009’da tesadüfen bir blogda Eleven Pond’un ilk albümünün ebay’de 500 dolara satıldığını görmesiyle başlamış. Gruptan Jeff Gallea’nın “yeniden yayınlamak isteyen olursa konuşalım” şeklindeki notuna yanıt vermiş Cheon, orijinal kopyaları alıp plak için yeniden düzenleyerek elden geçirmiş ve bastırmış. O günden bu yana da inanılmaz bir tutkuyla işe sarılıp her biri arşivlik değerde cevherleri gün ışığına çıkarıyor.
Kirlian Camera, Opera Multi Steel, Trek With Quintronic, Lassigue Bendthaus, Crash Course In Science, Psyche, Victrola, Patrick Cowley, Dark Day, Algebra Suicide, The Danse Society, Borghesia ve daha nice eşsiz grubu bugün yaşatan Dark Entries’in müzik dünyasına katkısı çok değerli. Kasetlerde kalan demo çalışmaları, hiç yayınlanmamış yeraltı müzik dünyasından kayıtları, 30-40 yıl önce yayınlanmış ama artık tek bir kopyası bile kalmamış albümleri yeniden ulaşılabilir kılmak az iş değil.
Dark Entries, sadece eski yeraltı kayıtları yayınlamakla kalsaydı bile önünde saygıyla eğilirdim ama onunla kalmıyor; aynı zamanda günümüzde ana akım dışında kalan deneysel müziklere de yol açıyor. Darkwave Figure Study, RedRedRed, Sumerian Fleet, Cute Heels gibi grupların yeni albümlerini de yayınlıyor. Geçmişi aydınlatırken geleceğe de yol açan, kaset kültürünü bugüne taşıyan sıradışı ve çok yaratıcı bağımsız bir pak şirketi Dark Entries. (Dark Entries’in kataloğundan seçkilere yer verdiğim iki radyo programı yapmıştım. Onları da bu linklerden dinleyebilirsiniz.http://www.veganlogic.net/2014/02/vegan-logic-lvi-underground-80s-322014.html), http://www.veganlogic.net/2014/02/vegan-logic-lvii-underground-80s-ii.html)
http://www.denovali.com
Almanya’da 2005 yılında müzik sevdalısı iki ortak Timo Alterauge ve Thomas Hack tarafından kurulan bağımsız plak şirketi Denovali Records, öncelikle geniş müzik paletiyle dikkat çekici. Deneysel, ambient, electronica, drone, caz ve sound art’a yer verdikleri katalogları, birçok plak şirketini kıskandıracak kadar çarpıcı güzellikte. Alterauge ve Hack, başka işlerden kazanarak kazandıkları parayı, bu şirketi kurup çeşitli müzik organizasyonları yapmaya yatırmışlar. Bu yıl 10. yıllarını kutluyorlar; bunca sene böylesine alternatif bir müzisyen kadrosu ile bu acımasız piyasada ayakta kalmış olmaları gerçekten takdire layık.
Piano Interrupted, Federico Albanese, Contemporary Noise Sextet, Bersarin Quartett, Birds of Passage, Origamibiro, Dale Cooper Quartet & The Dictaphones, Fogh Depot, John Lemke, Kuba Kapsa, Greg Haines, Hidden Orchestra başta olmak üzere yayınladıkları her albüm, bazen melankolik, bazen sersemletici, bazen de yıkıcı ama son derece yoğun hisler yarattığı kesin. Dünyanın farklı yerlerinden bunca olağanüstü müzisyeni bulup Denovali etiketi altında toplamalarını hayranlıkla izliyorum. İster istemez benim açımdan bu plak şirketinden çıkan albümlerin iyi olacağına dair güçlü bir ön kabul söz konusu. Şirket el değiştirmediği sürece heyecan verici yeni keşiflere olanak sağlayacaklarına eminim.
Denovali’den yayınlanan albümler ile ilgili bir diğer önemli özellik de şu: Müzikteki kalitenin yanı sıra, albüm kapaklarına ve tasarımlarına ayrı bir özen göstererek, görsel tasarımı müzikle birlikte bir bütün halinde sanat olarak değerlendiriyorlar. Bu yönleriyle de fark yaratıyorlar. (Denovali Records’a ayırdığım radyo programı için link: http://www.veganlogic.net/2015/01/vegan-logic-cii-denovali-records-1212015.html)
KRANKY
http://www.kranky.net
Bu listedeki en kıdemli plak şirketi Chicago’dan Kranky Records. 1993’te Joel Leoschke ve Bruce Adams tarafından kurulan Kranky’nin mottosu belli: Neyi seversek onu yayınlarız! Bu anlayışla bugüne kadar aralarında Low, Disappears, Godspeed You! Black Emperor, Grouper, A Winged Victory For The Sullen, Boduf Songs, Loscil, Deer Hunter ve Tim Hecker’ın da olduğu isimlerden 200’ü aşkın albüm yayınladılar. Belli bir tür sınırlaması olmadan deneysel, alternatif soundlara yakın duran ama mutlaka belli bir kalitenin üzerinde olan müziklere etiketini verdi Kranky ve yayınladığı her şey ince eleyip sık dokunarak yaratılan bu saygınlığa özgün bir estetiği yansıttı.
İşte bu nedenle, bir depoya bütün yayınladıklarını doldursalar, gözününüzü kapayıp yakaladığınızı alarak gönül rahatlığıyla ayrılabilirsiniz. Sonuçta etiketini üzerine bastığı ilk albüm Labradford’dan “Prazision LP” olan bir bağımsız plak şirketinden söz ediyoruz!
Son 20 yılın en temel alternatif albümlerinin önemli bölümünü yayınlayan Kranky, müzikte kaliteden ve iş etiğinden ödün vermeden geldi bugünlere. Sanatını her şeyden önce gören müzisyenlerle çalıştı ve onlara karşı dürüst oldu. Patron Joel Leoschke, Kranky’nin yayınladıkları arasından favorileri sorulduğunda, “O plakların hepsi benim çocuğum yerinde ve hepsi özel, kamuya açık yerde favorilerimden söz etmem” diyecek kadar özenli.
Düşünecek olursanız, türlü türlü oyunların döndüğü müzik sahnesinde bütün bunları büyük ticari şirketlerin desteği olmadan yapmaları müthiş. (Kranky Records konulu Vegan Logic programı: http://www.veganlogic.net/2015/02/vegan-logic-cv-kranky-records-222015.html